Biliyoruz ki, engelli bireylerin önündeki en büyük sorunlardan biri ulaşım. “Engel Yok, Toyota Var” ile hedefimiz toplum üzerinde farkındalık yaratmak ve engelli bireylere ulaşımda kolaylık sağlamak. Birçok engelli vatandaşımız araç alımlarında yeterli bilgiye sahip değil, bu yüzden toplum bilincini arttırmayı istiyoruz.
Engel durumunuza göre geliştirilen, gaz pedal kiti ve direksiyon üstü tutma kolu ile güvenli ve keyifli sürüşlerin tadını çıkarabilirsiniz.
Aracı kim kullanabilir? |
MTV muafiyeti |
Kullanım için araca özel tertibat takılması gerekli mi? |
10 yıl sonra ÖTV'siz yeni bir araç alınabilir mi? |
|
Engellilik oranı %90 ve üzeri |
Engelli kişinin eşi, il sınırı içerisindeki birinci derece akrabaları, sıhri hısımları ve kardeşleri aracı sahibi yararına kullanabilir |
Var |
Hayır |
Evet |
Engellilik oranı %90'dan az |
Sadece hak sahibinin kendisi |
Var |
Evet (sadece otomatik vites de özel tertibat sayılıyor) |
Evet |
Bu yazı sadece bilgilendirme amaçlı olup, ÖTV muafiyetli araç alımlarında güncel mevzuatın geçerli olacağı ve uygulanacağını hatırlatırız. Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. burada yazan bilgilendirmenin uygulanması konusunda herhangi bir taahhüt vermemektedir. ÖTV muafiyetli araç alımınızda mutlaka satıcı ile alım koşulları konusunda güncel bilgileri edinmeniz gerekmektedir.
Engelli ehliyetine sahip olabilmek için engel yüzdesine bakılmasına gerek yoktur. Engelli kişiler B sınıfı engelli ibrazlı ehliyet almalıdırlar. Bunun için ise tam teşekküllü hastanelerden alınan rapor ve araç kullanımı için gerekli aparatların raporda belirtilmesi gerekir.
Bu kişiler tekrar yazılı sınava tabi tutulmazlar, verilen sağlık raporuna göre düzenlenmiş özel araçlarla eğitim aldıktan sonra, direksiyon sınavına tabi tutulurlar. Bu sınavda başarılı olan sürücüler engelli sürücü belgesi almaya hak kazanır.
Yüzde 90 engel oranını belgeleyen vatandaşlar, ÖTV’siz şekilde araç satın alabilirler ve üzerine araç alınacak %90 ve üzeri engelli bireyin engelli sürücü belgesine sahip olma şartı yoktur. %90 engelli raporunda “ÖTV istisnalı araç kullanabilir” ifadesinin bulunduğu durumlarda bireyler kendi araçlarını kullanabilirler ancak bu durumda engelli sürücü belgesine ihtiyaçları vardır.
Engellilik derecesi %90 ve üzeri belgesine sahip engellilerin trafiğe çıkmasının uygun olmadığı durumlarda ise araç ruhsatına kaydettirilen 3 kişinin aracı kullanması mümkün olabilmektedir. Bu durumda engelli bireyler için ÖTV muaf olan araçlar; araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılabilir.
Sürücü kurslarında Valilik tarafından görevlendirilen bir uzman tarafından işitme engeli olan kişilere teorik ve direksiyon eğitimi verilir.
Engelli raporu ile araç alımı sürecinde bazı evrakları hazırlayarak indirimden yararlanmak gerekir. Engelli araç alımında 2025 yılı için alınması gereken evraklar şu şekildedir:
ÖTV engelli araç indiriminden yararlanmak için mutlaka engel oranını gösteren rapor öncelikli olarak hazırlanmalıdır. Hem satın alınan aracın modeline hem de engelli bireyin mevcut engeline yönelik farklı belgeler de gerekebilir.
Engellilik derecesi %90 dan az olan malul ve engelliler, tam teşekküllü hastanelerden alınan sağlık kurulu raporu alıp kendi adlarına kayıtlı ve tescilli olan taşıtların, engellilik durumuna uygun hale getirildiğini belirten ‘Motorlu Araç Tescil Belgesi’ ni onaylanmış örneği ile ‘Araçlar İçin Teknik Belge’ ve ‘Proje Raporu’ nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairesine ibraz etmeleri halinde MTV’den muaf sayılabilirler.
%90 üzerinde engelli olup 18 yaşını dolduran fert için vasi kararı gereklidir. %90 üzerinde engelli olup engel sebebi demans ise yine vasi kararı, senilite ise İl Sağlık Kurulundan alınan rapor da gereklidir. Sağlık raporu süreli ise süre bitiminde rapor yenilenip Nakil Vasıtaları Vergi Dairesine muhakkak raporu götürmek gereklidir.
ÖTV Kanununa göre, ilk iktisabında istisna uygulanan kayıt ve tescile tabi taşıtların, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV aranmaz. Dolayısıyla, taşıtın veraset yoluyla intikaline bağlı olarak müştereken bütün mirasçılar adına kayıt ve tescil edilmesi halinde, bu intikal işlemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz. Ancak, muristen mirasçılara sadece bir taşıtın intikal etmiş olması, başka bir mal ve/veya hakkın intikal etmemiş olması halinde, taşıtın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilmesi, devralan mirasçı açısından (kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak üzere) "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmez.
Muristen mirasçılara intikal etmiş olan terekede söz konusu taşıtın yanı sıra başkaca mal ve/veya hakkın da bulunması halinde ise diğer mirasçıların, lehine taşıt üzerindeki mülkiyet hakkından ivazsız olarak feragatini gösteren belgenin ibrazı şartıyla istisnadan yararlanılmış olan taşıtın lehine feragat edilen mirasçıya intikali, "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilir. Bununla birlikte, terekede yer alan diğer mal ve/veya hakların değerinin taşıtın değeri ile mütenasip olması gerekmektedir.
ÖTV Kanununun 15/2-a maddesine göre, (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların, veraset yoluyla intikaller hariç, ilk iktisabında istisna uygulanan malların istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisabındaki matrah esas alınarak adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescili tarihinde geçerli olan oran üzerinden, bu tarihte özel tüketim vergisi alınacağı, Kanunun 7 nci maddesinin (2) numaralı bendi çerçevesinde istisnadan yararlananlar tarafından bu istisnadan yararlanılarak iktisap ettikleri kayıt ve tescile tabi malları 10 yıldan fazla kullanarak elden çıkarmaları durumunda ise bu hükmün uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükme göre; Kanunun 7/2 nci maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanan malul ve engellilerin bu kapsamda iktisap ettikleri araçları 10 yıldan fazla kullanarak bir başkasına satması durumunda, aracı alan kişi tarafından ÖTV ödenmeyecektir.
ÖTV indirimi sadece engelli bireyin şahsına tanınmış bir haktır. Bu indirimden yararlanmak isteyen vatandaşlarımız aracı kendi üzerine almalıdır.